Likdoorns
Wanneer de huid zich moet beschermen tegen druk of wrijving zal als reactie hierop de huid zich verdikken met een eeltlaag. Door de herhaaldelijke druk van buitenaf in combinatie met wrijving over een stukje bot wordt de huid naar binnen gedrukt. De huid verhardt zich in de vorm van een kegeltje en groeit in. Meestal ontstaan likdoorns door knellende schoenen. Ze komen vooral voor op tenen en de bal van de voet. Ook een verkeerde stand van de voet, bijvoorbeeld doorgezakte middenvoetsbeentjes of een hamerteenstand vergroten de kans op likdoorns. De oorzaak kan ook buiten de voet gelegen zijn, bijvoorbeeld door een onregelmatigheid in de schoen.
Snijd likdoorns nooit zelf weg. Uw pedicure kan deze vaak op een verantwoorde en vakkundige manier verwijderen. Als dit met regelmaat gebeurt, kan de likdoorn op den duur kleiner worden en zelfs verdwijnen, belangrijk hierbij is dat vooral ook de oorzaak wordt opgeheven, want als de druk op de huid blijft bestaan, zal de likdoorn snel op dezelfde plaats terugkomen.
Likdoornpreparaten bijvoorbeeld likdoornpleister kunt u beter niet gebruiken. Ze bevatten een sterk zuur die niet alleen de likdoorn maar ook de gezonde huid kan beschadigen en gevaarlijk kan zijn op de huid. Het is erg riskant voor mensen met een verminderde weerstand, een slechte bloedsomloop, op een tere huid of bij suikerpatiënten. In sommige gevallen kan het leiden tot een forse ontsteking. Bij risicopatiënten is dit erg gevaarlijk omdat dit kan overgaan in een infectie met alle gevolgen van dien.
Harde likdoorn (clavus durum):
Overal op de huid van de voet maar ook in de nagelwal waar druk en wrijving plaatsvindt, kan een verhard naar binnen gegroeide eeltkern in de vorm van een kegeltje ontstaan. Vaak ontstaat de likdoorn in een eeltplek. De kleur is glasachtig geel tot vaalgeel. Ze komen op verschillende plaatsen op de huid voor maar de meest voorkomende plaatsen zijn op de voetzool, op de tenen en teentoppen, op de knokkel bij een hallux valgus (scheefstand grote teen), vaak op de buitenzijde van de kleinste teen, op de bal van de voet onder de kleinste teen, soms onder een nagel of in de nagelwal. De likdoorn kan druk uitoefenen op de zenuwuiteinden en daardoor pijn veroorzaken.
Weke likdoorn (clavus mollis of heloma molle of clavus interdigitalis):
Een weke likdoorn heeft een dunner oppervlak dan een harde likdoorn en komt voor tussen de tenen (interdigitaal), vooral tussen de vierde en vijfde teen. Omdat er tussen de tenen vaak sprake is van een klamme omgeving raakt deze likdoorn verweekt hierdoor krijgt de likdoorn een zacht wit sponsachtig uiterlijk, vaak omgeven door een randje eelt. Vaak komt het voor dat zich op de andere tegenoverliggende teen ook een likdoorn bevindt omdat de tenen tegen elkaar aandrukken. Een specifiek kenmerk van deze likdoorn is de ringvormige verhoorning. De oorzaak is vaak de druk van het teengewricht, dit gebeurt van binnenuit. De twee naast elkaar liggende huidoppervlakken schuiven voortdurend over elkaar. Hierdoor ontstaat druk en wrijving wat in eerste instantie eelt veroorzaakt, daarna volgt de likdoorn.
Vasculaire likdoorn (clavus vasculair – vaatlikdoorn): Dit is een likdoorn waarbij de fijne haarvaatjes in de lederhuid tot in de verhoorning zijn meegegroeid. Ze zijn te herkennen aan kleine donkere vlekjes in de likdoorn. De likdoorn is erg pijnlijk en gevoelig bij aanraking en druk. Ze komen voor op de bovenkant van de tenen en de teentoppen. Bij dit soort likdoorns wordt vaak door de pedicure voor een behandeling gekozen met een chemische verpakking (behandeling met een speciale pasta). Ook kan gekozen worden voor het drukvrijleggen van de likdoorn.
Neuro-vasculaire likdoorn (clavus neuro-vasculair of vaatzenuw likdoorn): Het verschil tussen een vasculaire en neuro-vasculaire likdoorn is moeilijk te herkennen. Van alle type likdoorns zijn deze echter wel de pijnlijkste. Ze liggen vaak dieper in de huid dan de andere likdoorns. Bovendien is het probleem vaak al jaren aanwezig. Behalve haarvaatjes zijn er ook gevoelszenuwen doorgegroeid in de eeltpit. Ze komen vaker voor bij mensen met een dunne huid. De beste behandeling is de toepassing van een chemische pakking (behandeling met een speciale pasta). Ook kan worden gekozen voor het drukvrij leggen van de likdoorn met als doel drukontlasting. Eventueel kan worden doorverwezen naar een podotherapeut voor het aanmeten van zooltjes die de plek kunnen ontlasten.
Ontstoken likdoorn (clavus bursitis): Soms komt het voor dat een likdoorn overgaat in een ontsteking. De omgeving rondom de likdoorn wordt rood en opgezwollen, vaak gekenmerkt door een gele pit. Dit kan een serieuze complicatie worden voor mensen met een slechte circulatie of diabetici. In dit geval zal uw pedicure u doorverwijzen naar de huisarts.
Zaadlikdoorn (clavus miliare/helomata miliare):
Dit zijn de minst pijnlijke likdoorns. Ze liggen veelal verspreid over de voetzool, hiel en de bal van de voet. Soms zijn ze ook te vinden onder een eeltplek. Ze voelen aan alsof u op een korreltje van rijst of zand loopt. Om welke reden ze zich ontwikkelen onder de voet is vaak een raadsel. Dit type likdoorn heeft totaal geen druk of wrijving nodig om te ontstaan en kan zelfs op plaatsen ontstaan die in het geheel niet aan druk blootstaan. Wel komen ze vaker voor op een droge minder elastisch deel van de huid en worden ze soms geassocieerd met onregelmatigheden in de schoen. Met een scherpe nagel zijn ze soms gedeeltelijk uit de huid weg te krabben, ze lijken dan op kleine zaadjes, hier komt de term zaadlikdoorn vandaan. In veel gevallen zijn ze niet pijnlijk, eerder irritant. De pedicure kan ze op een eenvoudige manier verwijderen. Het is aan te bevelen de huid nadien goed te verzorgen met een crème. Ook kan een zachte inlegzool helpen.
Likdoorn onder de nagel: De vorm van de nagel maar ook de teenstand kan een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van een likdoorn onder de nagel. Soms moet er een stukje van de nagel worden verwijderd of een stukje uit de nagelplaat worden weggefreesd om bij de likdoorn te kunnen komen. Naargelang de plaatsing van de likdoorn wordt eventueel daar waar de likdoorn is verwijderd de nagel drukvrij gelegd. Er zijn verschillende werkwijzen om de nagel te herstellen. Op zich is deze behandeling niet pijnlijk.
Eksteroog: Dit is een oude benaming voor likdoorn. De term eksteroog werd al gebruikt in de veertiende eeuw. In die tijd was er sprake van veel bijgeloof. Eksters werden beschouwd als ongeluksvogels en zouden zelfs het weer kunnen voorspellen, wanneer ze luidruchtiger dan gewoonlijk waren, was er slecht weer op komst. Mogelijk dat in die tijd de ekster metaforisch in verband is gebracht met de pijnlijke eeltverdikking, waarin soms een zwart pitje zit die lijkt op het oog van een ekster. Bovendien kan de eeltverdikking soms lelijk steken als er slecht weer op komst is. Niet voor niets hoort men wel eens zeggen “Mijn eksterogen steken” (er komt slecht weer).